Kogo i na jakich zasadach można wydziedziczyć? Gdzie tkwi „haczyk”?

Wydziedziczenie to temat, który zawsze budzi duże emocje i wokół którego narosło wiele mitów i niedomówień. Zacznijmy od tego, że wydziedziczenie to nie to samo, co pominięcie w testamencie. Osoba pominięta w testamencie może bowiem wystąpić na drogę sądową z roszczeniem o zachowek. Przesłanki określa art. 991 i dalsze kodeksu cywilnego. Natomiast skuteczne wydziedziczenie w testamencie takiej możliwości osobie wydziedziczonej nie daje. Co ważne – wydziedziczyć, a więc pozbawić prawa do zachowku można jedynie spadkobierców ustawowych, czyli na przykład żonę czy męża albo dzieci. Nie ma zatem sensu zamieszczania w testamencie postanowienia o wydziedziczeniu zięcia czy synowej, jako że i tak nie dziedziczą oni z mocy ustawy. Tak samo nie ma potrzeby wydziedziczania byłego męża czy byłej żony lub też partnera czy partnerki. Podstawą prawną dotyczącą wydziedziczenia jest artykuł 1008 kodeksu cywilnego: Zgodnie z treścią przepisu, mówiącego iż „spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: – wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; – dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności    albo rażącej obrazy czci; – uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. Jak widać, nie wystarczy po prostu napisać w testamencie, że „wydziedziczam swojego syna Adama”. Aby wydziedziczenie było skuteczne, […]

Komu zasiłek, komu świadczenie? Wsparcie dla opiekunów osób niepełnosprawnych.

Jeśli w rodzinie jest osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji, może ubiegać się o dodatkowe wsparcie finansowe z racji swojej choroby czy ułomności. Taką możliwość mają też opiekunowie niepełnosprawnych osób. Co ważne – dotyczy to zarówno dzieci, jak i dorosłych. Różne przepisy pozwalają starać się o taką formę wsparcia finansowego i niekiedy można je łączyć. Jednak system świadczeń dla rodziców i opiekunów osób z niepełnosprawnością nie należy do najbardziej przejrzystych. Dlatego podajemy „w pigułce” niezbędne informacje – co, dla kogo i w jakiej kwocie? Kto może otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne? Świadczenie to przysługuje wyłącznie rodzicom lub opiekunom dzieci z niepełnosprawnością, powstałą do 18 roku życia lub do 25 roku życia w przypadku, gdy dziecko było w trakcie nauki. Warunkiem otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego jest niepodejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, lub też osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje matce bądź ojcu dziecka, faktycznemu opiekunowi dziecka, osobie będącej rodziną […]

Kredyty frankowe. Mec. Renata Górna z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia główne kwestie związane z kredytami hipotecznymi.

Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Pyt.: Jakie są rodzaje kredytów hipotecznych i na czym polegają różnice między nimi? Odp.: Rodzaje kredytów hipotecznych to kredyt indeksowany do waluty obcej oraz kredyt denominowany walutą obcą. Kredyty hipoteczne waloryzowane kursem waluty obcej, na przykład franka szwajcarskiego lub Euro, były często oferowane konsumentom przez banki w szczególności w latach 2004 – 2009 r. Kredyty, w których pojawia się waluta szwajcarska, czyli CHF (frank szwajcarski) potocznie nazywamy kredytami frankowymi. Kredyt indeksowany do waluty obcej to kredyt, w którym suma kredytu jest wyrażana i wypłacana w walucie polskiej, indeksowanej do CHF, którą w dniu wypłaty przeliczano na walutę obcą (na franki) i księgowano jako saldo zadłużenia, a w przypadku rat dokonywano operacji odwrotnej – każdą ratę przeliczano z waluty obcej na walutę polską, zawsze według tabeli banku. Natomiast w kredycie denominowanym  kwota kredytu określona w umowie jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie polskiej po kursie waluty obcej z dnia wypłaty. Harmonogram spłaty określony jest w walucie obcej, spłata natomiast w złotówkach. W przypadku tego rodzaju kredytów kredytobiorcy nie mieli wiedzy w jakiej wysokości zostanie im wypłacona kwota kredytu w złotych polskich. Co istotne […]

Kto ma prawo do alimentów po rozwodzie?

Alimenty kojarzą się zazwyczaj z obowiązkiem płacenia określonych kwot na dziecko przez jedno z rodziców. Jednak także alimenty na małżonka wcale nie należą do rzadkości. W pierwszej kolejności warto wskazać, że Sąd nigdy nie orzeka o alimentach na rzecz drugiego małżonka z urzędu. To strona zainteresowana wydaniem takiego rozstrzygnięcia powinna sformułować odpowiednie żądanie, podać konkretną kwotę oraz przedstawić dowody popierające jej stanowisko. Jeżeli rozwód był orzeczony bez orzekania o winie, to obowiązek wygasa co do zasady wraz z upływem 5 lat. Jeżeli rozwód był orzeczony z orzekaniem o winie, to obowiązek wygasa z chwilą zawarcia związku małżeńskiego przez byłą żonę albo z chwilą śmierci byłej żony (lub męża). Bywają jednak sytuacje, że obowiązek ten nie wygasa z upływem czasu. Może trwać nawet dożywotnio. Jest to tak zwany rozszerzony obowiązek alimentacyjny. Może on być co najwyżej zmieniony na skutek na przykład poprawy, czy – wręcz przeciwnie – pogorszenia się sytuacji majątkowej któregoś z byłych małżonków. Często pojawia się w tym momencie pytanie, co dzieje się w przypadku, gdy przed wniesieniem sprawy rozwodowej między małżonkami istniała rozdzielność majątkowa. Czy wówczas małżonek niewinny również może żądać dla siebie alimentów od małżonka winnego? Odpowiedź brzmi TAK. Obowiązek alimentacyjny jest niezależny od stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami. Zniesienie wspólności majątkowej nic tu nie zmienia. Wysokość alimentów na byłą żonę (lub męża) […]

Zatarcie skazania

Czym jest zatarcie skazania i kiedy następuje? Zatarcie skazania jest często określane także jako zatarcie wyroku. Z punktu widzenia prawa zatarcie skazania powoduje, że wyrok uważa się za niebyły, jak gdyby nigdy nie zapadł. Wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych, a skazana wcześniej osoba może uzyskać oficjalne zaświadczenie o niekaralności. Tak więc zatarcie skazania stanowi pewnego rodzaju nagrodę dla osób, które w przeszłości popełniły przestępstwo i po odbyciu zasądzonej kary przestrzegają obowiązującego prawa. Kiedy następuje zatarcie skazania? Zgodnie z polskim kodeksem karnym –  do zatarcia skazania może dojść albo z mocy prawa czyli automatycznie albo na wniosek samego skazanego. W przypadku skazania na karę pozbawienia wolności zatarcie skazania z mocy prawa następuje po upływie 10 lat od momentu wykonania kary, darowania kary bądź przedawnienia wykonania kary. W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa także z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia. W […]

Kogo i na jakich zasadach można wydziedziczyć? Gdzie tkwi „haczyk”?

Wydziedziczenie to temat, który zawsze budzi duże emocje i wokół którego narosło wiele mitów i niedomówień. Zacznijmy od tego, że wydziedziczenie to nie to samo, co pominięcie w testamencie. Osoba pominięta w testamencie może bowiem wystąpić na drogę sądową z roszczeniem o zachowek. Przesłanki określa art. 991 i dalsze kodeksu cywilnego. Natomiast skuteczne wydziedziczenie w testamencie takiej możliwości osobie wydziedziczonej nie daje. Co ważne – wydziedziczyć, a więc pozbawić prawa do zachowku można jedynie spadkobierców ustawowych, czyli na przykład żonę czy męża albo dzieci. Nie ma zatem sensu zamieszczania w testamencie postanowienia o wydziedziczeniu zięcia czy synowej, jako że i tak nie dziedziczą oni z mocy ustawy. Tak samo nie ma potrzeby wydziedziczania byłego męża czy byłej żony lub też partnera czy partnerki. Podstawą prawną dotyczącą wydziedziczenia jest artykuł 1008 kodeksu cywilnego: Zgodnie z treścią przepisu, mówiącego iż „spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: – wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; – dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności    albo rażącej obrazy czci; – uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. Jak widać, nie wystarczy po prostu napisać w testamencie, że „wydziedziczam swojego syna Adama”. Aby wydziedziczenie było skuteczne, […]

Mecenas Maciej Kamiński z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia najważniejsze kwestie dotyczące spadku, dziedziczenia, testamentu i zachowku

Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Rodzaje dziedziczenia: Dziedziczenie ustawowe – w pierwszej kolejności do spadku powołane są z ustawy dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Dziedziczenie testamentowe – testament jest wyrazem woli spadkodawcy, w którym może powołać do spadku dowolną osobę lub osoby. Rodzaje testamentów: Testament własnoręczny – Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą. Niedopuszczalne są na przykład wydruki komputerowe. Testament notarialny – w tym wypadku testament ma formę aktu notarialnego. O jego poprawność i formę dba notariusz. Testament ustny – Jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Nie może być świadkiem przy sporządzaniu […]

Dlaczego sędziowie pokoju?

  Dlaczego sędziowie pokoju? W Polsce od lat trwa dyskusja, czy sędziowie pokoju skutecznie wsparliby wymiar sprawiedliwości. Jest coraz więcej argumentów za ich powołaniem. I dobry czas na takie decyzje. Pora więc wyjaśnić podstawowe zagadnienia, dotyczące tej instytucji. I odpowiedzieć na pytanie, czy jest to „fanaberia” czy też realna szansa na usprawnienie działania wymiaru sprawiedliwości. Kto może zostać sędzią pokoju? Urząd sędziego pokoju będzie mógł sprawować każdy mieszkaniec powiatu w wieku od 30 do 75 lat. Wyższe wykształcenie prawnicze nie będzie wymogiem ubiegania się o tę funkcję, a od wyborców zależeć będzie, czy jej sprawowanie powierzą osobie legitymującej się wykształceniem prawniczym, czy też wybiorą osobę o innym wykształceniu, lecz cieszącą się autorytetem w społeczności lokalnej. Na przykład z uwagi na dotychczasową działalność zawodową, nieskazitelność charakteru czy doświadczenie życiowe. Kto NIE może zostać sędzią pokoju? Jaka jest gwarancja niezawisłości/niezależności sędziów pokoju? Urząd sędziego pokoju tylko wyjątkowo będzie można łączyć z inną aktywnością zawodową – jeżeli nie wpłynie to na wykonywanie zadań sędziowskich. Z uwagi na ewentualny konflikt interesów, sędzią pokoju nie zostanie osoba wykonująca zawód prawniczy, na przykład adwokat, radca prawny, notariusz, komornik czy prokurator. To samo dotyczy przedstawicieli służb mundurowych, a także pracowników organów administracji rządowej czy samorządowej. Sędzia pokoju […]

Czym jest zachowek? Komu się należy? W jakiej wysokości?

Mecenas Maciej Kamiński z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia najważniejsze kwestie dotyczące zachowku. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Zachowek jest instytucją mającą na celu chronić interesy majątkowe osób najbliższych spadkodawcy. Zachowek wynika więc z więzi spadkodawcy i osób mu najbliższych. Zachowek jest niezależny od woli spadkodawcy, a jedyną drogą do wyłączenia zachowku jest wydziedziczenie, dopuszczalne w ściśle określonych przypadkach. Komu należy się zachowek? Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy i nie otrzymali należnego im zachowku w postaci powołania do spadku albo darowizn. Przy dziedziczeniu testamentowym – uprawnieni do zachowku, którzy nie otrzymali nic, bądź otrzymali udział mniejszy od należnego zachowku. Przy dziedziczeniu ustawowym – uzupełnienie zachowku – uprawnieni do zachowku, którzy na skutek darowizn spadkodawcy nie otrzymali nic (pusty spadek) bądź otrzymali udział mniejszy od należnego zachowku. Jak obliczyć zachowek? Wysokość zachowku – udział spadkowy, będący podstawą do wyliczenia zachowku. W pierwszej kolejności należy ustalić czystą wartość spadku, czyli wartość majątku spadkowego minus długi spadkowe. Następnie, jeżeli spadkodawca czynił darowizny- doliczyć darowizny. Od tak wyliczonej wartości, należny zachowek wynosi 1/2 albo 2/3 jeżeli uprawniony jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy. WYDZIEDZICZENI – […]

Czym są dobra osobiste?

Mecenas Łukasz Berndt z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia, czym są dobra osobiste, jakie środki ich ochrony przewidują przepisy prawa cywilnego oraz jakie są terminy przedawnienia roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Najogólniej mówiąc dobra osobiste to dobra niemajątkowe, które przysługują każdej osobie (fizycznej oraz prawnej) i są związane z ich indywidualnym istnieniem. Dobrom tym prawo cywilne przyznaje ochronę niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach prawa. Ani kodeks cywilny, ani inne przepisy nie wprowadzają definicji legalnej dóbr osobistych. Art. 23 k.c. wskazuje przykłady dóbr osobistych: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Jest to katalog otwarty – ciągle rozbudowywany przez naukę i orzecznictwo sądowe. Czego możemy domagać się przed sądem, gdy ktoś naruszy nasze dobra osobiste? Przepisy kodeksu cywilnego przewidują następujące rodzaje powództw: powództwo o zaniechanie, tj. zaprzestanie naruszeń; powództwo o dopełnienie czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia; powództwo o zadośćuczynienie; powództwo o zobowiązanie do zapłaty określonej kwoty na wskazany cel społeczny. Należy również wskazać, że jeżeli naruszenie spowodowało również szkodę majątkową u pokrzywdzonego, to może on domagać się jej naprawienia na […]

Upadłość konsumencka.

Temat upadłości konsumenckiej jest bardzo aktualny w dobie koronawirusowej rzeczywistości. Możliwości skorzystania z instytucji upadłości konsumenckiej przybliży Państwu mec. Iwona Dobkowska z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Instytucja upadłości konsumenckiej to fantastyczne rozwiązanie legislacyjne. Jest to szansa dla dłużników na drugie lepsze życie. Bez zobowiązań, bez długów, bez stresów, bez widma komornika czy windykatora. Często nie jesteśmy w stanie tego unieść ani finansowo, ani mentalnie. Każde zadłużenie, każda niespłacona rata to bowiem olbrzymi stres. Osoby, które znajdują się w tego typu trudnym położeniu powinny skorzystać z instytucji upadłości konsumenckiej. Od marca ubiegłego roku upadłość konsumencką mogą ogłosić także przedsiębiorcy jednoosobowej działalności. Jednak najpierw należy wykreślić się z rejestru przedsiębiorców CEiDG. Wniosek o ogłoszenie upadłości można złożyć już następnego dnia. Jest to krótki formularz, który znajduje się na stronach rządowych. Rezultatem takiej procedury jest to, że w niektórych sytuacjach sąd może ogłosić całkowite umorzenie zadłużenia. Bez ustalenia planu spłat.  Następuje to wówczas, gdy sytuacja dłużnika jest taka, że zupełnie nie jest on w stanie regulować swoich zobowiązań. Sąd umarza wówczas wszystkie zobowiązania, w tym podatkowe czy wobec ZUS. Jest jedynie wąski katalog zobowiązań, które nie podlegają […]