previous arrow
next arrow
Slider

Początki niemieckich obozów śmierci

W 1933 roku, po dojściu Adolfa Hitlera do władzy, w Niemczech zaczęły powstawać pierwsze obozy koncentracyjne. Służyć miały one izolacji, niewolniczej eksploatacji
i eksterminacji osób uznanych przez nazistów za wrogów państwa i narodu niemieckiego.

Pierwszy obóz koncentracyjny na terenie Niemiec powstał 22 marca 1933 r. z rozkazu Heinricha Himmlera w Dachau w Bawarii, niedaleko Monachium.

Był obozem wzorcowym dla wszystkich późniejszych niemieckich obozów koncentracyjnych. Tutaj także szkolono kadry esesmanów do powstających w Niemczech, a potem także w podbitych przez III Rzeszę krajach Europy obozów koncentracyjnych.

Pierwszymi więźniami Dachau byli przeciwnicy polityczni (m.in. komuniści), Żydzi, homoseksualiści, świadkowie Jehowy oraz przestępcy kryminalni. Po 1939 r. w obozie przebywali więźniowie ze wszystkich krajów podbitej Europy. Był on także centralnym ośrodkiem eksterminacji duchowieństwa. Pierwsze masowe transporty Polaków do Dachau przybyły wiosną 1940 r. Wśród ok. 250 tys. więźniów, którzy przewinęli się przez ten obóz w latach 1933–1945, było ok. 40 tys. Polaków. Ponad 10 tys. z nich straciło życie. Szacuje się, że w latach 1933–1945 w obozie w Dachau zostało zamordowanych lub zmarło ok. 150 tys. więźniów. W Dachau prowadzono także badania pseudomedyczne i wykonywano kary śmierci przez rozstrzelanie lub powieszenie. Obóz funkcjonował do wyzwolenia, czyli do 29 kwietnia 1945 r.

Bardzo szybko w Niemczech powstały inne obozy koncentracyjne wzorowane na KL Dachau: Buchenwald, Sachsenhausen, Neuengamme, Flossenbürg, Mauthausen-Gusen, Hartheim k. Linzu, Mittelbau-Dora oraz Bergen-Belsen. Pierwszymi więźniami obozów byli niemieccy komuniści, przeciwnicy III Rzeszy, kryminaliści, a po 1939 r. Polacy i obywatele podbitej Europy. W obozach obowiązywała zasada, że człowiek jest numerem bez wartości. Więźniów poddawano nieludzkiemu traktowaniu. Przeprowadzano tu eksperymenty pseudomedyczne, wszczepiając więźniom (także dzieciom) bakterie gruźlicy. W niektórych (Hartheim k. Linzu) budowano komory gazowe, w początkowym okresie służące do mordowania inwalidów i umysłowo chorych Niemców, a z ludzkiej skóry zabitych więźniów wyrabiano galanterię dla funkcjonariuszy SS (Buchenwald).

W obozie Ravensbrück, założonym w listopadzie 1938 roku, niedaleko miejscowości Fürstenberg w Brandenburgii w Niemczech, na więźniarkach, głównie młodych Polkach, przeprowadzano doświadczenia pseudomedyczne polegające na wycinaniu części kości nóg. Operacjom kostnym i mięśniowym poddano 86 więźniarek, w tym 74 Polki, przy czym wiele z tych, które przeżyły, zostało kalekami. Od 120 do 140 kobiet narodowości romskiej i Sinti poddano sterylizacji. Więźniarkom wstrzykiwano również bakterie.