Heimat jako podstawowa potrzeba – referat Jensa Baumanna na konferencji naukowej w Touro University Berlin

                                                                                                   

 

W czwartek 16 listopada w berlińskiej uczelni wyższej Touro University odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa pod hasłem „Jak edukować społeczeństwo niemieckie o zbrodniach niemieckich w Polsce podczas II wojny światowej?”

Konferencję zorganizowało Stowarzyszenie Patria Nostra z Olsztyna we współpracy z Touro University Berlin. Działania zostały finansowane z budżetu państwa w ramach konkursu Ministra Spraw Zagranicznych RP „Dyplomacja Publiczna 2023”. Naszymi patronami medialnymi była TVP3 Olsztyn oraz Polskie Radio Olsztyn.

Jens Baumann, ceniony badacz z zakresu nauk społecznych, w swojej prezentacji skupił się na koncepcji „Heimat” jako podstawowej potrzeby człowieka.

Heimat, niemieckie słowo często tłumaczone jako ojczyzna lub miejsce, które nazywamy swoim domem, ma długą historię w kulturze i języku niemieckim. Jest to wyjątkowe pojęcie, które odzwierciedla więź emocjonalną, tożsamość i poczucie przynależności do konkretnego miejsca, regionu czy kraju. W swoim referacie, Baumann analizuje, w jaki sposób Heimat wpływa na życie człowieka i dlaczego jest ona tak fundamentalnym elementem naszego bytu.

W swoim referacie Baumann przyjrzał się temu „domowi” z dwóch początkowo zupełnie różnych pozycji: ojczyzna dla przesiedleńców i tych, którzy mają zostać zintegrowani, oraz ojczyzna dla mniejszości. Obie te grupy, które w rzeczywistości są trzema grupami, mają szczególną relację ze swoimi rodzinnymi stronami: osoby przesiedlone i te, które mają zostać zintegrowane, tracą swój dom i stają przed zadaniem „wypracowania sobie” nowego, natomiast mniejszości są praktycznie przywiązane do swojego „Heimatu”, ponieważ tylko w tym miejscu mogą realizować swoje potrzeby jako mniejszość. Szczególny przypadek stanowią ci, którzy nie zostali wygnani lub którym udało się pozostać w ojczystych stronach (choć pod innymi, obcymi rządami), stają się oni mniejszością w swoim kraju.

Podczas prezentacji Baumann odwoływał się do teorii psychologicznych i socjologicznych, które wyjaśniają, dlaczego Heimat jest tak istotna dla jednostki. Zgodnie z teorią Maslowa, człowiek ma hierarchię potrzeb, w której potrzeba bezpieczeństwa i przynależności znajduje się na drugim poziomie. W tym kontekście Heimat może być rozumiana jako element, który spełnia te potrzeby, dając jednostce poczucie bezpieczeństwa, stabilności i akceptacji w społeczeństwie.

Przez przedstawienie różnych badań i studiów, Baumann pokazuje, że Heimat ma wpływ na nasze zdrowie psychiczne i emocjonalne. Według wielu badań, posiadanie więzi z miejscem, w którym się urodziliśmy lub wychowaliśmy, może pomóc nam radzić sobie ze stresem i trudnościami życiowymi. Pomaga nam również tworzyć silne więzi społeczne i relacje z innymi mieszkańcami naszej ojczyzny.

W swojej prezentacji, Baumann odwołuje się również do kontrowersji, które wiążą się z pojęciem Heimat. Wspomina o związanych z tym kwestiach politycznych i narodowych, które są często łączone z tym terminem. Jednakże, Baumann podkreśla, że Heimat niekoniecznie musi odnosić się do narodowej tożsamości i może być rozumiane na różne sposoby przez różne jednostki. Dla niektórych Heimat może być miejsce, w którym się wychowali, dla innych może to być kraj, w którym obecnie żyją, a dla jeszcze innych może to być abstrakcyjne pojęcie, związane z uczuciem przynależności.

Projekt „Jak edukować społeczeństwo niemieckie w sprawie zbrodni niemieckich popełnionych w czasie II Wojny Światowej” jest finansowany z budżetu państwa w ramach konkursu Ministra Spraw Zagranicznych RP „Dyplomacja Publiczna 2023”