Kategoria: E-informator Powiat Olsztyński

Mec. Lech Obara wyjaśnia, jak bronić się przed lichwą – plagą cywilizowanego świata!

  Choć znana jest od zarania dziejów, to nadal stanowi plagę cywilizowanego świata. Dotyka przede wszystkim tych najbardziej bezbronnych i znajdujących się w sytuacji bez wyjścia. Czy próbujemy sobie z nią poradzić i jak próbujemy sobie z nią poradzić. Już pewnie Państwo doskonale wiedzą o czym mowa. Mowa o lichwie… Pyt.: Panie Mecenasie, czy może Pan w skrócie wyjaśnić,  co to jest lichwa i kiedy spotykamy się z tym problemem? Odp.: Najprościej rzecz ujmując, lichwa oznacza osiągnięcie korzyści gospodarczej w wyniku wykorzystania przymusowego położenia gospodarczego innej osoby lub zastrzegania wynagrodzenia za udzielenie kapitału, które nie należy się (jest niewspółmierne) do świadczenia lichwiarza. Zazwyczaj mówi się o lichwie kredytowej, polegającej na zastrzeganiu i pobieraniu nadmiernego wynagrodzenia za udostępniany kapitał w stosunkach kredytowych. W sprawie takiegoż przypadku w tym miesiącu Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego po raz kolejny podjęła walkę z lichwiarskimi pożyczkami i  uwzględniła skargę nadzwyczajną Prokuratora Generalnego od prawomocnego nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w Katowicach w dniu 23 sierpnia 2010 roku, związanego z pożyczką mającą niedozwolony, „lichwiarski” charakter. Pyt.: A czy może Pan Mecenas przytoczyć szczegóły tej sprawy i wskazać, na czym polegał lichwiarski charakter owej pożyczki? Odp.: W 2010 roku została zawarta ustna umowa […]

Kredyty frankowe pod lupą SN

  13 kwietnia br. odbędzie się posiedzenie całego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w kwestii zagadnień prawnych dotyczących kredytów frankowych. Pytania prawne w tej sprawie skierowała I prezes SN Małgorzata Manowska. Rozstrzygnięcie ma w sposób jednoznaczny rozwiać wątpliwości i rozbieżności sądów orzekających w sprawach frankowych. O co pyta I Prezes SN? Pytanie nr 1: Czy w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie wiąże konsumenta, możliwe jest przyjęcie, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów? Dwa kolejne pytania zostaną udzielone w przypadku odpowiedzi przeczącej na pierwsze pytanie Sądu Najwyższego. Pytanie nr 2: Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego do takiej waluty umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie? Pytanie nr 3: Czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu denominowanego w walucie obcej umowa ta może wiązać strony w pozostałym zakresie? Problematyka czwartego pytania I Prezes SN: – czy konsument może ubiegać się o zwrot spłaconych rat kredytu i innych kosztów w sytuacji, gdy ich suma nie przekracza kwoty udzielonego kredytu? Pytanie nr 4: Czy […]

Kilka zagadnień o upadłości przedsiębiorców i konsumentów

  Mec. Marta Kawula z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów, dotyczących upadłości przedsiębiorców i konsumentów. Czy mimo nadzwyczajnych okoliczności, niewypłacalni dłużnicy powinni złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, czy też może mogą wstrzymać się z powzięciem decyzji i poczekać na rozwój wydarzeń gospodarczych? Odp.: Możliwość wstrzymania się ze złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości uregulowana jest na podstawie przepisów tzw. Tarczy Antykryzysowej. Na czym polega przygotowana likwidacja, tzw. Pre-pack? Odp.: Jak sama nazwa wskazuje, przygotowana likwidacja (tzw. pre-pack) polega na samodzielnym przygotowaniu transakcji sprzedaży upadającego przedsiębiorstwa (jego części lub składników majątku stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa). Chodzi o to, żeby jeszcze przed  złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości, dłużnik oraz potencjalny nabywca samodzielnie uzgodnili warunki sprzedaży, co ułatwi następnie przeprowadzenie całego postępowania upadłościowego. Czy przygotowaną likwidację można przeprowadzić w postępowaniu upadłościowym konsumenta? Odp.: Tak, można. Ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie regulacji, w tytule V ustawy, której brzmienie jest następujące: W postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątku o znacznej wartości. Przepisy art. 56a-56h stosuje się odpowiednio, art. 491(2) ust. 1a Prawo upadłościowe Czy postępowanie upadłościowe konsumenta może toczyć się według przepisów dotyczących upadłości przedsiębiorcy? Odp.: Tak, taką możliwość przewiduje art. […]

Wsparcie pokrzywdzonego w postępowaniu karnym przez profesjonalnego pełnomocnika

  Mec. Łukasz Jałoza z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia, na czym polega wsparcie pokrzywdzonego w postępowaniu karnym przez profesjonalnego pełnomocnika. Od zawiadomienia do aktu oskarżenia… Celem tego artykułu jest zwrócenie uwagi na najpoważniejsze problemy związane z działaniem organów ścigania tj. na fakt, iż przeważająca część zawiadomień kończy się odmową wszczęcia lub umorzeniem. W konsekwencji warto korzystać z usług profesjonalisty, który przeprowadzi nas przez to postępowanie, a przez swoje działania zwiększa drastycznie szanse na wystąpienie przez Prokuratora z aktem oskarżenia do sądu. Postępowanie przygotowawcze prowadzą organy ścigania czyli głównie policja i prokuratura, czy w takiej sytuacji jest w ogóle sens posiadania/zaangażowania przez pokrzywdzonego pełnomocnika? Odp.: W teorii oczywiście wszystko wygląda pięknie… Z z art. 297 k.p.k., który jest swego rodzaju dekalogiem dla organów ścigania wynika, że celem postępowania przygotowawczego jest przede wszystkim ustalenie, czy zostało popełnione przestępstwo, a jednocześnie wykrycie i w razie potrzeby ujęcie sprawcy. Ponadto organy ścigania, a więc policja i prokuratura mają też wyjaśnić okoliczności sprawy, ustalić osoby winne i stopień szkody, ale też zebrać i zabezpieczyć dowody. Wydawać by się więc mogło, że jeżeli pokrzywdzony uda się na Policję i złoży zawiadomienie, to o nic nie musi się już martwić. Policja i prokuratura same ustalą […]

Jak radzić sobie z obraźliwymi wpisami w Internecie? Jakie możliwości dają nam przepisy prawa karnego? Jaką odpowiedzialność ponoszą administratorzy i właściciele stron internetowych.

  Mec. Łukasz Berndt z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia: Jak radzić sobie z obraźliwymi wpisami w Internecie? Jakie możliwości dają nam przepisy prawa karnego? Jaką odpowiedzialność ponoszą administratorzy i właściciele stron internetowych. Na czym polegają przestępstwa zniesławienia i znieważenia? Najistotniejszą różnicą zachodzącą między tymi przestępstwami jest to jak wypowiedzi sprawcy oddziałuje na pokrzywdzonego. Zniesławienie dotyczy oddziaływania w opinii osób trzecich i może polegać na pomówieniu kogoś o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć go w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Jeżeli chodzi zaś o przestępstwo znieważenia, to dotyczy ono takiego zachowania sprawcy, które na podstawie przyjętych standardów społecznego i kulturowego postępowania stanowi wyraz pogardy, uwłaczania czci drugiemu człowiekowi. Jak wskazują poglądy przedstawicieli doktryny prawniczej, działanie sprawcy przestępstwa znieważenia ma na celu wyłącznie zranienie uczuć osobistych pokrzywdzonego. Jakie kary grożą sprawcy przestępstwa zniesławienia i znieważenia? Przepisy kodeksu karnego przewidują taki sam katalog kar w przypadku obu tych przestępstw. Co do zasady, sprawcom przestępstwa zniesławienia i znieważenia grozi kara grzywny albo kara ograniczenia wolności. Z zaostrzeniem odpowiedzialności mamy do czynienia przy wystąpieniu tzw. typu kwalifikowanego. Będzie to miało miejsce wtedy, gdy sprawca popełni to przestępstwo za pośrednictwem środków masowego […]

Stosunki rolne – darowizna, spadki, dziedziczenie

  R.pr. Iwona Dobkowska z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów odnośnie umowy darowizny, służebności mieszkania i dożywocia oraz dalszych skutków związanych z jej zawarciem. Co to jest umowa darowizny? Jakie są najczęstsze przyczyny zawierania umów darowizny przez rolników? Odp.: Przez umowę darowizny, darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. W przypadku rolników, najczęstszymi powodami dokonania darowizn jest chęć uzyskania renty strukturalnej lub możliwość skorzystać z dobrodziejstw specjalnych preferencyjnych programów rządowych dla młodych rolników, w tym preferencyjnych kredytów o znacznie niższym oprocentowaniu. O czym warto pamiętać dokonując darowizny? Odp.: Jak już zostało wspomniane, umowa darowizny należy do umów, w której de facto tylko jedna ze stron dokonuje świadczenia na rzecz drugiej.  Akt szczodrobliwości darczyńcy niesie za sobą etyczny i pozaustawowym obowiązek wdzięczności wobec niego ze strony obdarowanego. Wobec tego podejmując decyzję o przekazaniu całego majątku, warto w umowie zawrzeć postanowienia mające na celu zagwarantowanie sobie nie tylko miejsca mieszkania, lecz chociażby minimalnego utrzymania. Poważnym problem jest zjawisko, iż część osób rezygnuje z formalnego zabezpieczenia swoich praw, kierując się zasadą zaufania do obdarowanego i licząc, że nie ma takiej możliwości, aby osoba obdarowana kiedykolwiek mogła nas wyrzucić z domu. Skutki takiego […]

Umowa darowizny

  R.pr. Alicja Przewłocka z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów odnośnie umowy darowizny. Umowa darowizny jest spotykana powszechnie w codziennym obrocie. Większość z nas miało lub będzie mieć do czynienia z taką lub inną darowizną. Jaki zatem charakter ma ta umowa i co może być jej przedmiotem? Odp.: Umowa darowizny ma charakter nieodpłatny, nieekwiwalentny, jednostronnie zobowiązujący. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Przyczyną zawarcia jest zazwyczaj chęć wyświadczenia drugiej osobie dobrodziejstwa, własne zadowolenie z uczynionej przyjemności, chęć pomocy osobie w potrzebie, czy inne pobudki altruistyczne. Wobec tego darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Darowiznę może stanowić nieodpłatne przeniesienie własności (nieruchomości, mieszkania, samochodu, obrazu itp.) lub innego prawa zbywalnego (użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, prawa na zorganizowanym kompleksie majątkowym tworzącym całość gospodarczą w postaci przedsiębiorstwa – art. 551 – lub gospodarstwa rolnego – art. 553) czy ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego. Większość osób utożsamia darowiznę z przysłowiowym otrzymaniem od babci pozłacanych łyżeczek, rodzinnej biżuterii, portretu przodka. Czy […]

Zasiedzenie

  R.pr. Iwona Dobkowska z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów, dotyczących instytucji zasiedzenia Na czym polega funkcja instytucji zasiedzenia? Odp.: Zasiedzenie jest instytucją mającą usankcjonować trwający przez dłuższy czas stan faktyczny inny, niż by to wynikało ze stanu prawnego. Stanowi ponadto wyraz przekonania, że długotrwałe niewykonywanie prawa przez uprawnionego jest stanem niekorzystnym. Jaki jest przedmiot oraz podmiot zasiedzenia? Odp.: Prawo polskie przewiduje możliwość nabycia własności w drodze zasiedzenia ruchomości oraz nieruchomości. Odmiennie zostały jednak uregulowane przesłanki takiego nabycia – m.in. wyłączona jest możliwość nabycia własności ruchomości przez posiadacza w złej wierze. Nabycie własności nieruchomości w drodze zasiedzenia możliwe jest zarówno przy istnieniu dobrej, jak i złej wiary posiadacza. Różnica występuje jedynie w zakresie wymaganego przez prawo okresu nieprzerwanego posiadania samoistnego. Nabycie własności w drodze zasiedzenia może nastąpić zarówno na rzecz osoby fizycznej, jak i osoby prawnej, przy spełnieniu tych samych przesłanek. W odniesieniu do osoby prawnej mogą jednak powstać pewne trudności przy ustalaniu, czy osoba taka jest posiadaczem w dobrej czy złej wierze, a także jak oceniać, czy osoba taka jest posiadaczem samoistnym. Jakie są ustawowe przesłanki zasiedzenia? Odp.: Nabycie własności w drodze zasiedzenia uzależnione zostało od spełnienia dwóch podstawowych przesłanek: władanie nieruchomością jako posiadacz samoistny oraz […]

Dlaczego sędziowie pokoju?

  Dlaczego sędziowie pokoju? W Polsce od lat trwa dyskusja, czy sędziowie pokoju skutecznie wsparliby wymiar sprawiedliwości. Jest coraz więcej argumentów za ich powołaniem. I dobry czas na takie decyzje. Pora więc wyjaśnić podstawowe zagadnienia, dotyczące tej instytucji. I odpowiedzieć na pytanie, czy jest to „fanaberia” czy też realna szansa na usprawnienie działania wymiaru sprawiedliwości. Kto może zostać sędzią pokoju? Urząd sędziego pokoju będzie mógł sprawować każdy mieszkaniec powiatu w wieku od 30 do 75 lat. Wyższe wykształcenie prawnicze nie będzie wymogiem ubiegania się o tę funkcję, a od wyborców zależeć będzie, czy jej sprawowanie powierzą osobie legitymującej się wykształceniem prawniczym, czy też wybiorą osobę o innym wykształceniu, lecz cieszącą się autorytetem w społeczności lokalnej. Na przykład z uwagi na dotychczasową działalność zawodową, nieskazitelność charakteru czy doświadczenie życiowe. Kto NIE może zostać sędzią pokoju? Jaka jest gwarancja niezawisłości/niezależności sędziów pokoju? Urząd sędziego pokoju tylko wyjątkowo będzie można łączyć z inną aktywnością zawodową – jeżeli nie wpłynie to na wykonywanie zadań sędziowskich. Z uwagi na ewentualny konflikt interesów, sędzią pokoju nie zostanie osoba wykonująca zawód prawniczy, na przykład adwokat, radca prawny, notariusz, komornik czy prokurator. To samo dotyczy przedstawicieli służb mundurowych, a także pracowników organów administracji rządowej czy samorządowej. Sędzia pokoju […]

Podział majątku

  R.pr. Olga Malinowska z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów, dotyczących podziału majątku Rozwód nie zawsze jednak oznacza, że definitywnie kończymy wszystkie sprawy jakie nas łączyły z byłym małżonkiem. Bardzo często przecież pozostaje wspólny majątek – dom, mieszkanie, działka letniskowa, firma, samochody czy konta bankowe. Żeby mówić o podziale majątku wspólnego, w pierwszej kolejności należy ustalić, w jakim momencie można ten majątek wspólny podzielić… Czy do tego potrzeby jest rozwód i czy zawsze trzeba czekać na jego uprawomocnienie się wyroku rozwodowego. Otóż jedną z podstawowych cech wspólności majątkowej małżeńskiej jest to, że w czasie jej trwania nie można dokonać podziału tego majątku. Zatem pierwszym krokiem do podziału majątku wspólnego jest zniesienie panującego pomiędzy małżonkami ustroju wspólności małżeńskiej. Jak doprowadzić do ustania wspólności majątkowej? Odp.: Sposobów jest kilka. Zdarzenia, które prowadzą do ustania wspólnoty majątku pomiędzy małżonkami można podzielić na trzy grupy: – Określone zdarzenia, które przy okazji powodują ustanie wspólności majątkowej; – Umowne zniesienie tej wspólności; – Sądowe – przymusowe zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej. Do pierwszej grupy bez wątpienia zaliczymy rozwiązanie małżeństwa przez Sąd przez rozwód. Jednym ze skutków rozwodu jest właśnie zniesienie wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami. Ten sam skutek wiąże się z sądowym […]

Wypowiedzenie umowy o pracę

  R.pr. Piotr Jaszczułt z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia podstawowe zagadnienia, dotyczące wypowiedzenia umowy o pracę Jakie warunki powinno spełniać wypowiedzenie umowy o pracę? Odp.: Mimo że wydaje się proste, to jednak wypowiedzenie umowy o pracę musi spełniać określone warunki. Pomimo stosunkowej prostej konstrukcji, niejednokrotnie pracodawcy popełniają błędy przy składanych wypowiedzeniach. Dlatego bardzo ważne jest zgłosić się od razu do prawnika. Profesjonalista może bowiem już na pierwszy rzut oka dostrzec uchybienia pozwalające złożyć skuteczne odwołanie do sądu pracy. W przypadku umowy na czas nieokreślony, czyli jednej z najczęściej zawieranych umów na rynku pracy, wypowiedzenie pracy musi przede wszystkim wiązać się z podaniem jasnej przyczyny. Jak ważne jest podanie konkretnej przyczyny wypowiedzenia? Odp.: Przyczyna wypowiedzenia stanowi jego najistotniejszą część i to przede wszystkim ona podlega badaniu przez sąd w celu określenia skuteczności złożonego wypowiedzenia. Przede wszystkim podanie nieprawdziwej przyczyny wypowiedzenia jest traktowane jako jej brak. Również określenie przyczyny w sposób ogólnikowy jest uznawane za jej brak. Przykładem zbyt ogólnie podanej przyczyny jest wskazanie w treści wypowiedzenia „niewłaściwego wywiązywania się z obowiązków” bez doprecyzowania, na czym ta niewłaściwość polegała Powołanie się ogólnie na utratę zaufania do pracownika może być także dla pracodawcy ryzykowne, o ile nie jest podparte na przykład wynikami kontroli czy zarzutami, które […]

Odpowiedzialność porządkowa pracownika

Łukasz Berndt z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów, dotyczących odpowiedzialności porządkowej pracowników Mówiąc najprościej, rolą odpowiedzialności porządkowej pracowników jest utrzymanie zasad porządku i organizacji pracy w zakładzie pracy. Stosowanie kar porządkowych jest prawem pracodawcy i przysługuje mu z samej istoty stosunku pracy. Jakie kary porządkowe przewidują przepisy kodeksu pracy? Jakie są konsekwencje ich wymierzenia? Jakie procedury obowiązują przy ich stosowaniu oraz czy pracownik może bronić się przed karą, którą uznaje za nieuzasadnioną? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć się w tym artykule. Rodzaje kar porządkowych i kryteria ich wymierzenia Przepisy Kodeksu pracy wskazują, że karę porządkową upomnienia albo nagany pracodawca może wymierzyć pracownikowi za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Są to kary o charakterze niemajątkowym. Należy jednak wskazać, że w ściśle określonych sytuacjach pracodawca może zastosować również karę pieniężną, tj. w przypadku: nieprzestrzegania przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenia pracy bez usprawiedliwienia, stawienia się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywania alkoholu w czasie pracy. Kara pieniężna za jedno przewinienie, jak i […]