Kategoria: E-informator Powiat Olsztyński

Komu zasiłek, komu świadczenie? Wsparcie dla opiekunów osób niepełnosprawnych.

Jeśli w rodzinie jest osoba niezdolna do samodzielnej egzystencji, może ubiegać się o dodatkowe wsparcie finansowe z racji swojej choroby czy ułomności. Taką możliwość mają też opiekunowie niepełnosprawnych osób. Co ważne – dotyczy to zarówno dzieci, jak i dorosłych. Różne przepisy pozwalają starać się o taką formę wsparcia finansowego i niekiedy można je łączyć. Jednak system świadczeń dla rodziców i opiekunów osób z niepełnosprawnością nie należy do najbardziej przejrzystych. Dlatego podajemy „w pigułce” niezbędne informacje – co, dla kogo i w jakiej kwocie? Kto może otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne? Świadczenie to przysługuje wyłącznie rodzicom lub opiekunom dzieci z niepełnosprawnością, powstałą do 18 roku życia lub do 25 roku życia w przypadku, gdy dziecko było w trakcie nauki. Warunkiem otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego jest niepodejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, lub też osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje matce bądź ojcu dziecka, faktycznemu opiekunowi dziecka, osobie będącej rodziną […]

Rozwód a podział majątku w postaci mieszkania obciążonego kredytem hipotecznym

Mamy tu do czynienia z historią z życia wziętą. Pani Kasia wraz z mężem podjęła decyzję o rozwodzie. Od wielu lat nie mogli się ze sobą porozumieć. Nie mają wspólnych małoletnich dzieci. Prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. Obydwoje pracują. Pani Kasi otrzymuje za pracę minimalne wynagrodzenie, natomiast jej mąż zarabia o 4 tys. złotych więcej. W związku z rozwodem, małżonkowie chcą podzielić majątek, który nabyli podczas trwania związku małżeńskiego. W skład majątku wchodzi mieszkanie obciążone kredytem hipotecznym. Pani Kasia z uwagi na sytuację finansową chce, aby mieszkanie przypadło na wyłączną własność jej męża. Chce też, aby przeszło na niego całe zobowiązanie kredytowe. Czy jest to możliwe? Jakie są uwarunkowania tego typu działań? Przede wszystkim trzeba szczegółowo określić składniki majątku, które wchodzą w skład majątku wspólnego oraz składniki majątku należące do majątku osobistego każdego z małżonków. Co bardzo ważne – rozdzielność majątkowa powstaje dopiero z chwilą orzeczenia rozwodu, chyba że małżonkowie zdecydowali się zawrzeć umowę o rozdzielności wcześniej lub jedno z nich wystąpiło o takie orzeczenie do sądu. Ważne jest też, że dopiero gdy powstanie rozdzielność majątkowa, można dzielić majątek zgromadzony w trakcie trwania małżeństwa. Podział majątku wspólnego dokonuje się przeważnie po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego. Zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym, […]

Kto może złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie?

Aleksander Szczechowicz z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów, dotyczących ubezwłasnowolnienia W Polsce jest 90 tys. ubezwłasnowolnionych i około 15 tys. nowych postępowań rocznie. Skąd taka tendencja? Odp.: Prawdopodobnie związane jest to ze starzeniem się społeczeństwa. Jeszcze niedawno standardem było, że seniorami zajmowała się rodzina. Wiadomo, że z wiekiem człowiekowi obniżają się zdolności myślowe i sprawność fizyczna, jednakże dla większości ludzi nie do pomyślenia było, żeby matkę czy ojca oddać do domu starców, nie mówiąc o ubezwłasnowolnieniu. Dziś trend jest taki, że starsi ludzie są dla młodszych problemem, za to problemem nie jest przyjęcie spadku po babci czy dziadku. Praktycznie w każdym z przypadków mamy do czynienia z osobą, która posiada jakiś pokaźny majątek (przeważnie nieruchomość) i to o zabezpieczenie tego majątku chodzi, a nie roztoczenie opieki nad starcem. Spadkobiercy takiej osoby obawiają się, że w wyniku działań przyszłego spadkodawcy uszczupli on swój majątek, a przez to uszczupli masę spadkową. Pamiętać jednak należy, iż człowiek ma prawo dysponować swoim majątkiem jak tylko ma ochotę. Jak już wspomniano, każdemu z wiekiem obniżają się funkcje myślowe i sprawność fizyczna, jednak ciężko sobie wyobrazić, żeby każdy dziadek czy babcia w pewnym wieku mieli zostać ubezwłasnowolnieni. Nie każda choroba […]

Czy długi rodzica mogą przejść na dzieci w wnuki? Jak temu zapobiec?

Historia jakich wiele, czyli z życia wzięta… Trzy miesiące temu zmarł ojciec Pani Basi. Mężczyzna nie miał żadnego majątku. Utrzymywał się tylko z niewielkiej emerytury. Mieszkał w lokalu z zasobów komunalnych. Nie utrzymywał kontaktu z córką, czyli Panią Basią ani nie łożył nigdy na jej utrzymanie. Był uzależniony od alkoholu. W celu pozyskania alkoholu zaciągał liczne zobowiązania w bankach i parabankach. Zobowiązań nie regulował, co w konsekwencji doprowadziło do wysokiego zadłużenia. Przez cztery ostanie lata życie ojciec także nie opłacał comiesięcznego czynszu za mieszkanie. Pani Basia złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku po ojcu. Kobieta ma synka w wieku 3 lat. Podczas postępowania dowiedziała się, że w związku z odrzuceniem przez nią spadku, długi ojca przejdą na jej synka. Z uwagi na to, że zmarł nie zostawił testamentu, Pani Basia jako córka zmarłego w pierwszej kolejności jest powołana do spadku. Z chwilą złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku do dziedziczenia zostają powołane kolejne osoby w linii spadkowej. Żona, rodzice i dziadkowie nie żyją, zmarły nie miał rodzeństwa. Powołany do dziedziczenia w niniejszej sprawie zostanie więc syn Pani Basi. Dzieje się tak, ponieważ odrzucenie spadku wywołuje taki skutek, jakby osoba ten spadek odrzucająca, zmarła przed spadkodawcą. W rzeczywistości oznacza to, że w miejsce […]

Prawo rodzinne i opiekuńcze. Pozbawienie władzy rodzicielskiej – kiedy może do tego dojść?

Prawo rodzinne i opiekuńcze.  Pozbawienie władzy rodzicielskiej – kiedy może do tego dojść? Władza rodzicielska to obowiązki i uprawnienia rodziców względem dziecka. Zdarzają się jednak sytuację, kiedy rodzice nie są wstanie podołać swoim obowiązkom i/lub nadużywają swoich uprawnień. Zdarza się również tak, że jeden z rodziców w ogóle nie interesuje się losem swojego dziecka, a nawet „blokuje” podejmowanie najważniejszych decyzji w zakresie jego wychowania. Sąd pozbawia rodzica władzy rodzicielskiej gdy ten: – Z powodu trwałej przeszkody nie może wykonywać władzy rodzicielskiej. Przez trwałą przeszkodę należy rozumieć sytuację, która uniemożliwia sprawowanie władzy rodzicielskiej na stałe (bądź na okres czasu, którego nie można ustalić). Można tu wskazać następujące sytuacje: wyjazd rodzica za granicę do pracy na stałe, pobyt rodzica w zakładzie karnym w celu odbycia wieloletniej kary pozbawienia wolności, przewlekła choroba wyłączająca możliwość wykonywania władzy rodzicielskiej (na przykład choroba psychiczna). – Nadużywa władzy rodzicielskiej. Z nadużywaniem władzy rodzicielskiej mamy do czynienia w sytuacji, gdy rodzic nadużywa kar cielesnych wobec dziecka, zmusza do wykonywania pracy nieodpowiedniej do wieku dziecka, nakłania do popełniania przestępstw, molestuje seksualnie dziecko czy wywozi dziecko za granicę bez wiedzy i zgody drugiego rodzica. Z nadużyciem władzy rodzicielskiej mamy również od czynienia w sytuacji, gdy rodzic swoim agresywnym zachowaniem, w stanie nietrzeźwości zakłóca spokój domowy czy grozi drugiemu rodzicowi w obecności dziecka. Tak więc  nie chodzi tu tylko o naganne zachowanie w stosunku do dziecka, ale również do osób do trzecich. – W sposób rażący zaniedbuje swoje obowiązki. Oznacza to sytuację, gdy rodzic nie zapewnia dziecku należytej opieki zdrowotnej, uchyla się od płacenia […]

Kogo i na jakich zasadach można wydziedziczyć? Gdzie tkwi „haczyk”?

Wydziedziczenie to temat, który zawsze budzi duże emocje i wokół którego narosło wiele mitów i niedomówień. Zacznijmy od tego, że wydziedziczenie to nie to samo, co pominięcie w testamencie. Osoba pominięta w testamencie może bowiem wystąpić na drogę sądową z roszczeniem o zachowek. Przesłanki określa art. 991 i dalsze kodeksu cywilnego. Natomiast skuteczne wydziedziczenie w testamencie takiej możliwości osobie wydziedziczonej nie daje. Co ważne – wydziedziczyć, a więc pozbawić prawa do zachowku można jedynie spadkobierców ustawowych, czyli na przykład żonę czy męża albo dzieci. Nie ma zatem sensu zamieszczania w testamencie postanowienia o wydziedziczeniu zięcia czy synowej, jako że i tak nie dziedziczą oni z mocy ustawy. Tak samo nie ma potrzeby wydziedziczania byłego męża czy byłej żony lub też partnera czy partnerki. Podstawą prawną dotyczącą wydziedziczenia jest artykuł 1008 kodeksu cywilnego: Zgodnie z treścią przepisu, mówiącego iż „spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: – wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; – dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności    albo rażącej obrazy czci; – uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. Jak widać, nie wystarczy po prostu napisać w testamencie, że „wydziedziczam swojego syna Adama”. Aby wydziedziczenie było skuteczne, […]

Kto ma prawo do alimentów po rozwodzie?

Alimenty kojarzą się zazwyczaj z obowiązkiem płacenia określonych kwot na dziecko przez jedno z rodziców. Jednak także alimenty na małżonka wcale nie należą do rzadkości. W pierwszej kolejności warto wskazać, że Sąd nigdy nie orzeka o alimentach na rzecz drugiego małżonka z urzędu. To strona zainteresowana wydaniem takiego rozstrzygnięcia powinna sformułować odpowiednie żądanie, podać konkretną kwotę oraz przedstawić dowody popierające jej stanowisko. Jeżeli rozwód był orzeczony bez orzekania o winie, to obowiązek wygasa co do zasady wraz z upływem 5 lat. Jeżeli rozwód był orzeczony z orzekaniem o winie, to obowiązek wygasa z chwilą zawarcia związku małżeńskiego przez byłą żonę albo z chwilą śmierci byłej żony (lub męża). Bywają jednak sytuacje, że obowiązek ten nie wygasa z upływem czasu. Może trwać nawet dożywotnio. Jest to tak zwany rozszerzony obowiązek alimentacyjny. Może on być co najwyżej zmieniony na skutek na przykład poprawy, czy – wręcz przeciwnie – pogorszenia się sytuacji majątkowej któregoś z byłych małżonków. Często pojawia się w tym momencie pytanie, co dzieje się w przypadku, gdy przed wniesieniem sprawy rozwodowej między małżonkami istniała rozdzielność majątkowa. Czy wówczas małżonek niewinny również może żądać dla siebie alimentów od małżonka winnego? Odpowiedź brzmi TAK. Obowiązek alimentacyjny jest niezależny od stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami. Zniesienie wspólności majątkowej nic tu nie zmienia. Wysokość alimentów na byłą żonę (lub męża) […]

Zatarcie skazania

Czym jest zatarcie skazania i kiedy następuje? Zatarcie skazania jest często określane także jako zatarcie wyroku. Z punktu widzenia prawa zatarcie skazania powoduje, że wyrok uważa się za niebyły, jak gdyby nigdy nie zapadł. Wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych, a skazana wcześniej osoba może uzyskać oficjalne zaświadczenie o niekaralności. Tak więc zatarcie skazania stanowi pewnego rodzaju nagrodę dla osób, które w przeszłości popełniły przestępstwo i po odbyciu zasądzonej kary przestrzegają obowiązującego prawa. Kiedy następuje zatarcie skazania? Zgodnie z polskim kodeksem karnym –  do zatarcia skazania może dojść albo z mocy prawa czyli automatycznie albo na wniosek samego skazanego. W przypadku skazania na karę pozbawienia wolności zatarcie skazania z mocy prawa następuje po upływie 10 lat od momentu wykonania kary, darowania kary bądź przedawnienia wykonania kary. W razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa także z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia. W […]

Kredyty frankowe. Mec. Renata Górna z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia główne kwestie związane z kredytami hipotecznymi.

Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Pyt.: Jakie są rodzaje kredytów hipotecznych i na czym polegają różnice między nimi? Odp.: Rodzaje kredytów hipotecznych to kredyt indeksowany do waluty obcej oraz kredyt denominowany walutą obcą. Kredyty hipoteczne waloryzowane kursem waluty obcej, na przykład franka szwajcarskiego lub Euro, były często oferowane konsumentom przez banki w szczególności w latach 2004 – 2009 r. Kredyty, w których pojawia się waluta szwajcarska, czyli CHF (frank szwajcarski) potocznie nazywamy kredytami frankowymi. Kredyt indeksowany do waluty obcej to kredyt, w którym suma kredytu jest wyrażana i wypłacana w walucie polskiej, indeksowanej do CHF, którą w dniu wypłaty przeliczano na walutę obcą (na franki) i księgowano jako saldo zadłużenia, a w przypadku rat dokonywano operacji odwrotnej – każdą ratę przeliczano z waluty obcej na walutę polską, zawsze według tabeli banku. Natomiast w kredycie denominowanym  kwota kredytu określona w umowie jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie polskiej po kursie waluty obcej z dnia wypłaty. Harmonogram spłaty określony jest w walucie obcej, spłata natomiast w złotówkach. W przypadku tego rodzaju kredytów kredytobiorcy nie mieli wiedzy w jakiej wysokości zostanie im wypłacona kwota kredytu w złotych polskich. Co istotne […]

Czym jest zachowek? Komu się należy? W jakiej wysokości?

Mecenas Maciej Kamiński z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia najważniejsze kwestie dotyczące zachowku. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Zachowek jest instytucją mającą na celu chronić interesy majątkowe osób najbliższych spadkodawcy. Zachowek wynika więc z więzi spadkodawcy i osób mu najbliższych. Zachowek jest niezależny od woli spadkodawcy, a jedyną drogą do wyłączenia zachowku jest wydziedziczenie, dopuszczalne w ściśle określonych przypadkach. Komu należy się zachowek? Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy i nie otrzymali należnego im zachowku w postaci powołania do spadku albo darowizn. Przy dziedziczeniu testamentowym – uprawnieni do zachowku, którzy nie otrzymali nic, bądź otrzymali udział mniejszy od należnego zachowku. Przy dziedziczeniu ustawowym – uzupełnienie zachowku – uprawnieni do zachowku, którzy na skutek darowizn spadkodawcy nie otrzymali nic (pusty spadek) bądź otrzymali udział mniejszy od należnego zachowku. Jak obliczyć zachowek? Wysokość zachowku – udział spadkowy, będący podstawą do wyliczenia zachowku. W pierwszej kolejności należy ustalić czystą wartość spadku, czyli wartość majątku spadkowego minus długi spadkowe. Następnie, jeżeli spadkodawca czynił darowizny- doliczyć darowizny. Od tak wyliczonej wartości, należny zachowek wynosi 1/2 albo 2/3 jeżeli uprawniony jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy. WYDZIEDZICZENI – […]

Mecenas Maciej Kamiński z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia najważniejsze kwestie dotyczące spadku, dziedziczenia, testamentu i zachowku

Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Rodzaje dziedziczenia: Dziedziczenie ustawowe – w pierwszej kolejności do spadku powołane są z ustawy dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Dziedziczenie testamentowe – testament jest wyrazem woli spadkodawcy, w którym może powołać do spadku dowolną osobę lub osoby. Rodzaje testamentów: Testament własnoręczny – Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą. Niedopuszczalne są na przykład wydruki komputerowe. Testament notarialny – w tym wypadku testament ma formę aktu notarialnego. O jego poprawność i formę dba notariusz. Testament ustny – Jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Nie może być świadkiem przy sporządzaniu […]

Czym są dobra osobiste?

Mecenas Łukasz Berndt z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia, czym są dobra osobiste, jakie środki ich ochrony przewidują przepisy prawa cywilnego oraz jakie są terminy przedawnienia roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Najogólniej mówiąc dobra osobiste to dobra niemajątkowe, które przysługują każdej osobie (fizycznej oraz prawnej) i są związane z ich indywidualnym istnieniem. Dobrom tym prawo cywilne przyznaje ochronę niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach prawa. Ani kodeks cywilny, ani inne przepisy nie wprowadzają definicji legalnej dóbr osobistych. Art. 23 k.c. wskazuje przykłady dóbr osobistych: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Jest to katalog otwarty – ciągle rozbudowywany przez naukę i orzecznictwo sądowe. Czego możemy domagać się przed sądem, gdy ktoś naruszy nasze dobra osobiste? Przepisy kodeksu cywilnego przewidują następujące rodzaje powództw: powództwo o zaniechanie, tj. zaprzestanie naruszeń; powództwo o dopełnienie czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia; powództwo o zadośćuczynienie; powództwo o zobowiązanie do zapłaty określonej kwoty na wskazany cel społeczny. Należy również wskazać, że jeżeli naruszenie spowodowało również szkodę majątkową u pokrzywdzonego, to może on domagać się jej naprawienia na […]