Czym są dobra osobiste?

Mecenas Łukasz Berndt z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia, czym są dobra osobiste, jakie środki ich ochrony przewidują przepisy prawa cywilnego oraz jakie są terminy przedawnienia roszczeń o ochronę dóbr osobistych. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Najogólniej mówiąc dobra osobiste to dobra niemajątkowe, które przysługują każdej osobie (fizycznej oraz prawnej) i są związane z ich indywidualnym istnieniem. Dobrom tym prawo cywilne przyznaje ochronę niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach prawa. Ani kodeks cywilny, ani inne przepisy nie wprowadzają definicji legalnej dóbr osobistych. Art. 23 k.c. wskazuje przykłady dóbr osobistych: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Jest to katalog otwarty – ciągle rozbudowywany przez naukę i orzecznictwo sądowe. Czego możemy domagać się przed sądem, gdy ktoś naruszy nasze dobra osobiste? Przepisy kodeksu cywilnego przewidują następujące rodzaje powództw: powództwo o zaniechanie, tj. zaprzestanie naruszeń; powództwo o dopełnienie czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia; powództwo o zadośćuczynienie; powództwo o zobowiązanie do zapłaty określonej kwoty na wskazany cel społeczny. Należy również wskazać, że jeżeli naruszenie spowodowało również szkodę majątkową u pokrzywdzonego, to może on domagać się jej naprawienia na […]

Mec. Robert Klocek wyjaśnia, jakie mamy prawa, kiedy „dopadnie” nas egzekucja komornicza

Mecenas Robert Klocek – adwokat w Kancelarii Radców Prawnych i Adwokatów „Lech Obara i Współpracownicy” – przez ponad 12 lat był komornikiem. Zna więc doskonale wszelkie niuanse związane z egzekucją komorniczą. Poniżej udziela odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania, związane z tym tematem. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Mamy sytuację, że dowiadujemy się o jakieś egzekucji, która toczy się przeciwko nam i nawet nie wiemy, że mieliśmy jakiś dług. Co w takiej sytuacji powinniśmy zrobić, bo na przykład zajęto nam konto, a my nie mamy środków nawet na adwokata. Otóż sytuacja wygląda tak, że jeżeli nawet rachunek bankowy jest zajęty, to nie w całości. Kwota wolna od zajęcia na rachunku bankowym wynosi bowiem 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Obecnie minimalne wynagrodzenie wynosi 2600 zł brutto. Trzeba wówczas tę kwotę wyliczyć. Można to zrobić nawet w ogólniedostępnych programach z internetu. Co zrobić w sytuacji, kiedy dostajemy pismo od komornika, a w nim są wyszczególnione opłaty komornicze – często wysokie i dolegliwe. Często też naszym zdaniem nieuzasadnione, bo my chcemy przecież ten dług zapłacić. Generalnie opłaty egzekucyjne uległy zmniejszeniu w porównaniu z tym co było do 31 grudnia 2018r. W tej chwili […]

Mecenas Maciej Kamiński z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia najważniejsze kwestie dotyczące spadku, dziedziczenia, testamentu i zachowku

Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Rodzaje dziedziczenia: Dziedziczenie ustawowe – w pierwszej kolejności do spadku powołane są z ustawy dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Dziedziczenie testamentowe – testament jest wyrazem woli spadkodawcy, w którym może powołać do spadku dowolną osobę lub osoby. Rodzaje testamentów: Testament własnoręczny – Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą. Niedopuszczalne są na przykład wydruki komputerowe. Testament notarialny – w tym wypadku testament ma formę aktu notarialnego. O jego poprawność i formę dba notariusz. Testament ustny – Jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Nie może być świadkiem przy sporządzaniu […]

Czym jest zachowek? Komu się należy? W jakiej wysokości?

Mecenas Maciej Kamiński z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia najważniejsze kwestie dotyczące zachowku. Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego na temat przedstawiony w artykule. Film znajduje się pod artykułem. Zachowek jest instytucją mającą na celu chronić interesy majątkowe osób najbliższych spadkodawcy. Zachowek wynika więc z więzi spadkodawcy i osób mu najbliższych. Zachowek jest niezależny od woli spadkodawcy, a jedyną drogą do wyłączenia zachowku jest wydziedziczenie, dopuszczalne w ściśle określonych przypadkach. Komu należy się zachowek? Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy i nie otrzymali należnego im zachowku w postaci powołania do spadku albo darowizn. Przy dziedziczeniu testamentowym – uprawnieni do zachowku, którzy nie otrzymali nic, bądź otrzymali udział mniejszy od należnego zachowku. Przy dziedziczeniu ustawowym – uzupełnienie zachowku – uprawnieni do zachowku, którzy na skutek darowizn spadkodawcy nie otrzymali nic (pusty spadek) bądź otrzymali udział mniejszy od należnego zachowku. Jak obliczyć zachowek? Wysokość zachowku – udział spadkowy, będący podstawą do wyliczenia zachowku. W pierwszej kolejności należy ustalić czystą wartość spadku, czyli wartość majątku spadkowego minus długi spadkowe. Następnie, jeżeli spadkodawca czynił darowizny- doliczyć darowizny. Od tak wyliczonej wartości, należny zachowek wynosi 1/2 albo 2/3 jeżeli uprawniony jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy. WYDZIEDZICZENI – […]

Upadłość konsumencka szansą na drugie, lepsze życie

    Zjawisko problemów finansowych nasiliło się w związku z rozwojem pandemii. Bezrobocie co prawda nie rośnie gwałtownie, ale wiemy, że systematycznie coraz większa grupa ludzi traci pracę. Zaciągane są różnego rodzaju zobowiązania. Ludzie korzystają z usług firm kredytowych czy produktów bankowych. Potem często pojawiają się trudności, a czasem wręcz niemożność wywiązania się ze zobowiązań finansowych. Powinniśmy być świadomi tego, że być zadłużonym to nie jest wstyd. Rzadko kto zaciąga zobowiązania z zamiarem niespłacenia. Są sytuacje, które to utrudniają, na przykład pandemia, nieszczęście w rodzinie czy konieczność większych wydatków. Często też dochodzi do oszustw dokonanych przez osobę trzecią na szkodę poszkodowanego. To wszystko powoduje, że ludzie stają się dłużnikami. Jak na to zareagować? Część dłużników zaczyna uciekać przed komornikiem czy firmami windykacyjnymi i stara się pracować „na czarno” wiedząc, że wówczas otrzyma wynagrodzenie. Chociaż minimalne wynagrodzenie jest przecież wolne od zajęć komorniczych. Inni poddają się windykatorom. Bycie dłużnikiem powoduje różnego rodzaju stresy, depresje, kłótnie w rodzinie, a nawet rozpady tych rodzin, rozwody… Czasem poszukuje się ratunku w różnych firmach, które ogłaszają, że pomogą w spłacie długów. Są to niestety bardzo często firmy, które oszukują, które powodują, że zadłużona osoba zaciąga kolejne zobowiązanie. Obiecują, że restrukturyzują dług po to, żeby poszkodowana […]

Jak radzić sobie z obraźliwymi wpisami w Internecie? Jakie możliwości dają nam przepisy prawa karnego? Jaką odpowiedzialność ponoszą administratorzy i właściciele stron internetowych.

    Mec. Łukasz Berndt z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia: Jak radzić sobie z obraźliwymi wpisami w Internecie? Jakie możliwości dają nam przepisy prawa karnego? Jaką odpowiedzialność ponoszą administratorzy i właściciele stron internetowych. Na czym polegają przestępstwa zniesławienia i znieważenia? Najistotniejszą różnicą zachodzącą między tymi przestępstwami jest to jak wypowiedzi sprawcy oddziałuje na pokrzywdzonego. Zniesławienie dotyczy oddziaływania w opinii osób trzecich i może polegać na pomówieniu kogoś o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć go w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Jeżeli chodzi zaś o przestępstwo znieważenia, to dotyczy ono takiego zachowania sprawcy, które na podstawie przyjętych standardów społecznego i kulturowego postępowania stanowi wyraz pogardy, uwłaczania czci drugiemu człowiekowi. Jak wskazują poglądy przedstawicieli doktryny prawniczej, działanie sprawcy przestępstwa znieważenia ma na celu wyłącznie zranienie uczuć osobistych pokrzywdzonego. Jakie kary grożą sprawcy przestępstwa zniesławienia i znieważenia? Przepisy kodeksu karnego przewidują taki sam katalog kar w przypadku obu tych przestępstw. Co do zasady, sprawcom przestępstwa zniesławienia i znieważenia grozi kara grzywny albo kara ograniczenia wolności. Z zaostrzeniem odpowiedzialności mamy do czynienia przy wystąpieniu tzw. typu kwalifikowanego. Będzie to miało miejsce wtedy, gdy sprawca popełni to przestępstwo za pośrednictwem środków […]

Wsparcie pokrzywdzonego w postępowaniu karnym przez profesjonalnego pełnomocnika

    Mec. Łukasz Jałoza z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia, na czym polega wsparcie pokrzywdzonego w postępowaniu karnym przez profesjonalnego pełnomocnika. Od zawiadomienia do aktu oskarżenia… Celem tego artykułu jest zwrócenie uwagi na najpoważniejsze problemy związane z działaniem organów ścigania tj. na fakt, iż przeważająca część zawiadomień kończy się odmową wszczęcia lub umorzeniem. W konsekwencji warto korzystać z usług profesjonalisty, który przeprowadzi nas przez to postępowanie, a przez swoje działania zwiększa drastycznie szanse na wystąpienie przez Prokuratora z aktem oskarżenia do sądu. Postępowanie przygotowawcze prowadzą organy ścigania czyli głównie policja i prokuratura, czy w takiej sytuacji jest w ogóle sens posiadania/zaangażowania przez pokrzywdzonego pełnomocnika? Odp.: W teorii oczywiście wszystko wygląda pięknie… Z z art. 297 k.p.k., który jest swego rodzaju dekalogiem dla organów ścigania wynika, że celem postępowania przygotowawczego jest przede wszystkim ustalenie, czy zostało popełnione przestępstwo, a jednocześnie wykrycie i w razie potrzeby ujęcie sprawcy. Ponadto organy ścigania, a więc policja i prokuratura mają też wyjaśnić okoliczności sprawy, ustalić osoby winne i stopień szkody, ale też zebrać i zabezpieczyć dowody. Wydawać by się więc mogło, że jeżeli pokrzywdzony uda się na Policję i złoży zawiadomienie, to o nic nie musi się już martwić. Policja i prokuratura same […]

Kilka zagadnień o upadłości przedsiębiorców i konsumentów

    Mec. Marta Kawula z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów, dotyczących upadłości przedsiębiorców i konsumentów. Czy mimo nadzwyczajnych okoliczności, niewypłacalni dłużnicy powinni złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, czy też może mogą wstrzymać się z powzięciem decyzji i poczekać na rozwój wydarzeń gospodarczych? Odp.: Możliwość wstrzymania się ze złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości uregulowana jest na podstawie przepisów tzw. Tarczy Antykryzysowej. Na czym polega przygotowana likwidacja, tzw. Pre-pack? Odp.: Jak sama nazwa wskazuje, przygotowana likwidacja (tzw. pre-pack) polega na samodzielnym przygotowaniu transakcji sprzedaży upadającego przedsiębiorstwa (jego części lub składników majątku stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa). Chodzi o to, żeby jeszcze przed  złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości, dłużnik oraz potencjalny nabywca samodzielnie uzgodnili warunki sprzedaży, co ułatwi następnie przeprowadzenie całego postępowania upadłościowego. Czy przygotowaną likwidację można przeprowadzić w postępowaniu upadłościowym konsumenta? Odp.: Tak, można. Ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie regulacji, w tytule V ustawy, której brzmienie jest następujące: W postępowaniu o ogłoszenie upadłości uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątku o znacznej wartości. Przepisy art. 56a-56h stosuje się odpowiednio, art. 491(2) ust. 1a Prawo upadłościowe Czy postępowanie upadłościowe konsumenta może toczyć się według przepisów dotyczących upadłości przedsiębiorcy? Odp.: Tak, taką możliwość przewiduje […]

Umowa darowizny

    R.pr. Alicja Przewłocka z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów odnośnie umowy darowizny. Umowa darowizny jest spotykana powszechnie w codziennym obrocie. Większość z nas miało lub będzie mieć do czynienia z taką lub inną darowizną. Jaki zatem charakter ma ta umowa i co może być jej przedmiotem? Odp.: Umowa darowizny ma charakter nieodpłatny, nieekwiwalentny, jednostronnie zobowiązujący. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Przyczyną zawarcia jest zazwyczaj chęć wyświadczenia drugiej osobie dobrodziejstwa, własne zadowolenie z uczynionej przyjemności, chęć pomocy osobie w potrzebie, czy inne pobudki altruistyczne. Wobec tego darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Darowiznę może stanowić nieodpłatne przeniesienie własności (nieruchomości, mieszkania, samochodu, obrazu itp.) lub innego prawa zbywalnego (użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, prawa na zorganizowanym kompleksie majątkowym tworzącym całość gospodarczą w postaci przedsiębiorstwa – art. 551 – lub gospodarstwa rolnego – art. 553) czy ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego. Większość osób utożsamia darowiznę z przysłowiowym otrzymaniem od babci pozłacanych łyżeczek, rodzinnej biżuterii, portretu przodka. […]

Stosunki rolne – darowizna, spadki, dziedziczenie

    R.pr. Iwona Dobkowska z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów odnośnie umowy darowizny, służebności mieszkania i dożywocia oraz dalszych skutków związanych z jej zawarciem. Co to jest umowa darowizny? Jakie są najczęstsze przyczyny zawierania umów darowizny przez rolników? Odp.: Przez umowę darowizny, darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. W przypadku rolników, najczęstszymi powodami dokonania darowizn jest chęć uzyskania renty strukturalnej lub możliwość skorzystać z dobrodziejstw specjalnych preferencyjnych programów rządowych dla młodych rolników, w tym preferencyjnych kredytów o znacznie niższym oprocentowaniu. O czym warto pamiętać dokonując darowizny? Odp.: Jak już zostało wspomniane, umowa darowizny należy do umów, w której de facto tylko jedna ze stron dokonuje świadczenia na rzecz drugiej.  Akt szczodrobliwości darczyńcy niesie za sobą etyczny i pozaustawowym obowiązek wdzięczności wobec niego ze strony obdarowanego. Wobec tego podejmując decyzję o przekazaniu całego majątku, warto w umowie zawrzeć postanowienia mające na celu zagwarantowanie sobie nie tylko miejsca mieszkania, lecz chociażby minimalnego utrzymania. Poważnym problem jest zjawisko, iż część osób rezygnuje z formalnego zabezpieczenia swoich praw, kierując się zasadą zaufania do obdarowanego i licząc, że nie ma takiej możliwości, aby osoba obdarowana kiedykolwiek mogła nas wyrzucić z domu. Skutki […]

Zasiedzenie

    R.pr. Iwona Dobkowska z kancelarii prawnej mec. Lecha Obary wyjaśnia kilka podstawowych zagadnień i terminów, dotyczących instytucji zasiedzenia Na czym polega funkcja instytucji zasiedzenia? Odp.: Zasiedzenie jest instytucją mającą usankcjonować trwający przez dłuższy czas stan faktyczny inny, niż by to wynikało ze stanu prawnego. Stanowi ponadto wyraz przekonania, że długotrwałe niewykonywanie prawa przez uprawnionego jest stanem niekorzystnym. Jaki jest przedmiot oraz podmiot zasiedzenia? Odp.: Prawo polskie przewiduje możliwość nabycia własności w drodze zasiedzenia ruchomości oraz nieruchomości. Odmiennie zostały jednak uregulowane przesłanki takiego nabycia – m.in. wyłączona jest możliwość nabycia własności ruchomości przez posiadacza w złej wierze. Nabycie własności nieruchomości w drodze zasiedzenia możliwe jest zarówno przy istnieniu dobrej, jak i złej wiary posiadacza. Różnica występuje jedynie w zakresie wymaganego przez prawo okresu nieprzerwanego posiadania samoistnego. Nabycie własności w drodze zasiedzenia może nastąpić zarówno na rzecz osoby fizycznej, jak i osoby prawnej, przy spełnieniu tych samych przesłanek. W odniesieniu do osoby prawnej mogą jednak powstać pewne trudności przy ustalaniu, czy osoba taka jest posiadaczem w dobrej czy złej wierze, a także jak oceniać, czy osoba taka jest posiadaczem samoistnym. Jakie są ustawowe przesłanki zasiedzenia? Odp.: Nabycie własności w drodze zasiedzenia uzależnione zostało od spełnienia dwóch podstawowych przesłanek: władanie nieruchomością jako posiadacz samoistny […]

Dlaczego sędziowie pokoju?

  Dlaczego sędziowie pokoju? W Polsce od lat trwa dyskusja, czy sędziowie pokoju skutecznie wsparliby wymiar sprawiedliwości. Jest coraz więcej argumentów za ich powołaniem. I dobry czas na takie decyzje. Pora więc wyjaśnić podstawowe zagadnienia, dotyczące tej instytucji. I odpowiedzieć na pytanie, czy jest to „fanaberia” czy też realna szansa na usprawnienie działania wymiaru sprawiedliwości. Kto może zostać sędzią pokoju? Urząd sędziego pokoju będzie mógł sprawować każdy mieszkaniec powiatu w wieku od 30 do 75 lat. Wyższe wykształcenie prawnicze nie będzie wymogiem ubiegania się o tę funkcję, a od wyborców zależeć będzie, czy jej sprawowanie powierzą osobie legitymującej się wykształceniem prawniczym, czy też wybiorą osobę o innym wykształceniu, lecz cieszącą się autorytetem w społeczności lokalnej. Na przykład z uwagi na dotychczasową działalność zawodową, nieskazitelność charakteru czy doświadczenie życiowe. Kto NIE może zostać sędzią pokoju? Jaka jest gwarancja niezawisłości/niezależności sędziów pokoju? Urząd sędziego pokoju tylko wyjątkowo będzie można łączyć z inną aktywnością zawodową – jeżeli nie wpłynie to na wykonywanie zadań sędziowskich. Z uwagi na ewentualny konflikt interesów, sędzią pokoju nie zostanie osoba wykonująca zawód prawniczy, na przykład adwokat, radca prawny, notariusz, komornik czy prokurator. To samo dotyczy przedstawicieli służb mundurowych, a także pracowników organów administracji rządowej czy samorządowej. Sędzia pokoju […]